Dr Μουσιώλης: Ποια είναι τα συμπτώματα της κλιμακτηρίου και της εμμηνόπαυσης;
Τι είναι η εμμηνόπαυση; Τι αλλάζει στο σώμα και στη ζωή μου; Τι είναι η κλιμακτήριος; Τι συμπτώματα έχει η κλιμακτήριος;
Είναι ένα απολύτως φυσικό κομμάτι στη ζωή μιας γυναίκας, αλλά για το οποίο υπάρχουν πολλές απορίες. Και, αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης ποικίλλουν. Για κάποιες μπορεί να περνάνε απαρατήρητα, αλλά για κάποιες άλλες να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή.
Στο Ιατρείο, πάντα κάνουμε μια αναφορά στα σημαντικότερα σημεία που θα αντιμετωπίσουν οι γυναίκες στην νέα πραγματικότητα. Γνωρίζοντας περισσότερα, πιστεύουμε πως θα είναι καλύτερα προετοιμασμένες και πως θα περάσουν ευκολότερα αυτή τη φάση της ζωής τους. Ποιες είναι οι συχνότερες απορίες που έχουμε δεχτεί κατά καιρούς;
Τι είναι η εμμηνόπαυση και τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της;
Η εμμηνόπαυση είναι η φάση της ζωής της γυναίκας όπου μια γυναίκα σταματά να έχει περίοδο και δεν είναι πλέον σε θέση να μείνει έγκυος φυσικά. Η εμμηνόπαυση εμφανίζεται όταν οι ωοθήκες παράγουν λιγότερη ποσότητα οιστρογόνων και δεν απελευθερώνουν ένα ωάριο κάθε μήνα. Λέμε ότι μια γυναίκα βρίσκεται σε εμμηνόπαυση όταν περάσουν 12 μήνες από την τελευταία της περίοδο.
Τι ονομάζεται κλιμακτήριος;
Πριν να έρθει η εμμηνόπαυση, οι γυναίκες περνούν τη φάση της κλιμακτηρίου, που είναι η περίοδος κατά την οποία το σώμα σας κάνει τη φυσική μετάβαση στην εμμηνόπαυση, σηματοδοτώντας το τέλος των αναπαραγωγικών ετών. Η κλιμακτήριος συχνά χαρακτηρίζεται από ακανόνιστους κύκλους ωορρηξίας και έμμηνου ρύσεως και τελειώνει 12 μήνες μετά την τελευταία έμμηνο ρύση (περίοδο). Από εκείνη τι στιγμή και μετά, η γυναίκα θεωρείται ότι βρίσκεται στην εμμηνόπαυση.
Πότε έρχεται η εμμηνόπαυση;
Οι γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνόπαυση σε διαφορετικές ηλικίες και μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα όπως ακανόνιστους εμμηνορροϊκούς κύκλους και αλλαγές στη διάθεση. Ενώ είναι φυσικό μέρος της γήρανσης, η εμμηνόπαυση μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα (η μέση ηλικία για την εμμηνόπαυση είναι μεταξύ 45-55) λόγω ορισμένων θεραπειών για τον καρκίνο του μαστού, χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας ή χειρουργικής επέμβασης για την αφαίρεση των ωοθηκών, ενώ ορισμένες καταστάσεις όπως το σύνδρομο Down και η νόσος Addison μπορεί να προδιαθέσει τις γυναίκες να μπουν σε πρώιμη εμμηνόπαυση.
Σε ποια ηλικία ξεκινά η εμμηνόπαυση;
Γενικά, εμφανίζεται μεταξύ 45 και 55 ετών (η πιο συνηθισμένη ηλικία στην Ελλάδα είναι 50- 52). Τούτου λεχθέντος, αυτό μπορεί να διαφέρει μεταξύ διαφορετικών λαών και περίπου μία στις 100 γυναίκες εμφανίζουν πρόωρη εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 40 ετών. Εάν είστε κάτω των 45 ετών και έχετε παρατηρήσει ότι οι περίοδοι σας δεν έρχονται τακτικά ή σταματούν εντελώς, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γυναικολόγο σας, καθώς οι γυναίκες που μπαίνουν σε πρώιμη εμμηνόπαυση έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακής νόσου λόγω των χαμηλών επιπέδων ορμονών οιστρογόνων.
Ποια είναι τα 34 συμπτώματα της κλιμακτηρίου/ εμμηνόπαυσης;
Η διάρκεια και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα και μερικά μπορεί να είναι πιο δύσκολο να τα αντιμετωπίσουμε από άλλα. Τα πιο συνηθισμένα είναι οι εξάψεις, αλλά πολύ συχνά τα πιο ενοχλητικά συμπτώματα είναι η πτώση της διάθεσης ή το άγχος, η ελαττωμένη πνευματική διαύγεια και ο κακός ύπνος. Τα συμπτώματα μπορεί να έχουν επίδραση τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική υγεία. Τα πιο κοινά συμπτώματα στην κλιμακτήριο (και στην εμμηνόπαυση) περιλαμβάνουν:
• Εξάψεις
• Νυχτερινές εφιδρώσεις
• Προβλήματα με τη μνήμη
• Δυσκολία συγκέντρωσης ή ελαττωμένη πνευματική διαύγεια
• Πεσμένη διάθεση
• Άγχος
• Κακός ύπνος
• Μειωμένη λίμπιντο
• Ξηρότητα και ενόχληση στον κόλπο κατά τη διάρκεια του σεξ
• Αλλαγές στην περίοδό σας
• Πονοκέφαλοι
• Αίσθημα παλμών
•Δυσκαμψία των αρθρώσεων, πόνοι σώματος και μυών
• Μειωμένη μυϊκή μάζα
• Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
• Αυξημένη πιθανότητα για αραίωση των οστών (οστεοπενία- οστεοπόρωση)
Άλλες γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν:
• Κούραση
• Ευερεθιστότητα
• Αύξηση βάρους
• Ακράτεια
• Απώλεια μαλλιών
• Φούσκωμα
• Ναυτία και πεπτικά προβλήματα
• Διαταραχές ή κρίσεις πανικού
• Κατάθλιψη
• Αίσθημα “μυρμηγκιάσματος” στο σώμα
• Ξηροδερμία και φαγούρα στο δέρμα
• Ζάλη
• Αδύναμα ή εύθραυστα νύχια
• Ματωμένα ούλα
• Πόνο στο στήθος
• Αλλαγή στην οσμή του σώματος
• Αίσθημα καψίματος στο στόμα
• Αίσθηση σαν να σας “διαπερνά ρεύμα”
Στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι αραιά, ήπια και δεν επηρεάζουν την ποιότητα ζωής σας, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη αντιμετώπιση. Εάν όμως αισθάνεστε ότι παλεύετε με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και δεν μπορείτε να ανταπεξέλθετε, καλό είναι να συζητήσουμε τις πιθανές επιλογές αντιμετώπισης. Υπάρχει μια σειρά από θεραπείες για διαφορετικά συμπτώματα, όπως η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (ΘΟΥ, HRT), η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) για την ψυχική υγεία και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούν να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα συμπτώματα καθημερινά. Τα σχέδια θεραπείας επανεξετάζονται κάθε λίγους μήνες στην αρχή και μία φορά το χρόνο όταν σταθεροποιηθούν, για να ελεγχθεί εάν λειτουργούν και να παρακολουθηθούν τυχόν παρενέργειες.
Σε κουράζει η κλιμακτήριος/ εμμηνόπαυση;
Ναι μπορεί. Υπάρχουν μερικοί καλοί λόγοι για αυτό, ο πρώτος είναι ορμονικός. Τα χαμηλότερα επίπεδα οιστρογόνων, προγεστερόνης και τεστοστερόνης μπορεί να σας κάνουν να αισθάνεστε κουρασμένες και καταβεβλημένες. Δεύτερον, η δυσκολία στον ύπνο είναι ένα κοινό σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης το οποίο, όταν συνδυάζεται με νυχτερινές εφιδρώσεις, μπορεί να κάνει δύσκολο το να ξεκουραστείτε επαρκώς και έτσι να έχει αρνητική επίδραση στα επίπεδα ενέργειας το επόμενο πρωινό.
Μπορούν οι περίοδοι να σταματήσουν ξαφνικά στην κλιμακτήριο/ εμμηνόπαυση;
Ναι. Ορισμένες γυναίκες έχουν ακανόνιστες περιόδους αρχικά, ή περιόδους που έρχονται πολύ συχνά. Άλλες έχουν καθυστερήσεις στην περίοδο και, τέλος, για κάποιες γυναίκες μπορεί απλώς να σταματήσουν ξαφνικά.
Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα της κλιμακτηρίου/ εμμηνόπαυσης;
Είναι διαφορετικό για την κάθε γυναίκα, αλλά από τις κουβέντες που έχουμε με τις γυναίκες στο Ιατρείο, ο μέσος χρόνος είναι δύο έως πέντε χρόνια. Ωστόσο, μπορεί να είναι περισσότερο για άλλες. Ενώ τα περισσότερα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν περίπου τέσσερα χρόνια από την τελευταία σας περίοδο, μία στις 10 γυναίκες μπορεί να τις βιώσει για έως και 12 χρόνια.
Τι σηματοδοτεί το τέλος της κλιμακτηρίου;
Ορισμένες γυναίκες το υπολογίζουν με βάση την υποχώρηση των συμπτωμάτων. Μετρώντας από την τελευταία σας περίοδο, αν περάσουν 12 μήνες χωρίς περίοδο, τότε λέμε ότι έχει τελειώσει η κλιμακτήριος και ότι βρίσκεστε επίσημα σε εμμηνόπαυση. Άλλες γυναίκες παρατηρούν ότι τα συμπτώματα δεν σταματούν. Ωστόσο, υπάρχει βοήθεια και μπορούμε να συζητήσουμε πιθανές θεραπείες, να τροποποιήσουμε το υπάρχον σχήμα θεραπείας και να προτείνουμε αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούν να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα συμπτώματα και να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής σας καθημερινά. Ανάλογα με τις δικές σαν ανάγκες μπορεί να χρειαστεί παραπομπή σε γιατρό άλλης ειδικότητας, ανάλογα με τα δικά σας προβλήματα υγείας.
Πώς μπορείτε να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος κατά την εμμηνόπαυση;
Το “Πώς να χάσετε βάρος στην εμμηνόπαυση” είναι επίσης ένα πολύ συχνό θέμα συζήτησης, με τις διακυμάνσεις του βάρους να είναι ένα κοινό σύμπτωμα. Η επιβράδυνση του μεταβολισμού και η μείωση των ορμονών κατά την εμμηνόπαυση επηρεάζουν το βάρος, αυτό είναι δεδομένο. Προτείνουμε να συνεχίσετε κάποια μορφή άσκησης, ειδικά την προπόνηση ενδυνάμωσης και με βάρη, η οποία βοηθά στην καύση λίπους και να μειώσετε πιθανώς τις θερμίδες εάν χρειάζεται, ενώ παράλληλα να διατηρήσετε μια υγιεινή διατροφή. Η υγιεινή διατροφή είναι επίσης σημαντική για την πρόληψη της οστεοπόρωσης, την οποία οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μετά την εμμηνόπαυση και ειδικά εάν λαμβάνουν ΘΟΥ. Η διακοπή του αλκοόλ μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διαχείριση των θερμίδων και των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Συνεργασία με διατροφολόγο μπορεί να σας βοηθήσει αποτελεσματικά.
Συμπερασματικά, οι έννοιες “κλιμακτήριος” και “εμμηνόπαυση” δεν πρέπει να σηματοδοτούνται αρνητικά. Αποτελούν μια ακόμα φάση στη ζωή της γυναίκας, με τις δικές της ανάγκες και ιδιαιτερότητες. Χρειάζεται θετική σκέψη και αισιοδοξία, σε συνδυασμό με λίγη ιατρική βοήθεια- αν χρειαστεί- ώστε η γυναίκα να συνεχίζει να απολαμβάνει τη ζωή της όπως μέχρι τώρα! Μάθετε περισσότερα για την εμμηνόπαυση >ΕΔΩ<
