Δημήτρης Παπαστεργίου: Στόχος είναι ο πολίτης με απλές κινήσεις να κάνει γρήγορα τις συναλλαγές του με το Δημόσιο

 Το σχέδιο για την αποφυγή της ψηφιακής γραφειοκρατίας

Σε ένα επόμενο στάδιο έχει περάσει η ψηφιοποίηση της χώρας, με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με όλα τα υπόλοιπα, να δίνει πλέον διπλή μάχη.

Ζητούμενο δεν είναι μόνο οι ψηφιακές υπηρεσίες, αλλά και η απλούστευση όλων των διαδικασιών, ώστε ο πολίτης με απλές κινήσεις μέσω του κινητού του να διεκπεραιώνει απλά και γρήγορα τις συναλλαγές του με το δημόσιο και με φορείς όπως είναι οι ασφαλιστικές εταιρίες ή οι πάροχοι ενέργειας και τηλεπικοινωνιών.

Με άλλα λόγια στόχος είναι να αποφύγουμε την αποκαλούμενη ψηφιακή γραφειοκρατία, καθώς, όπως γνωρίζει καλά ο πολίτης το δημόσιο έχει πολλές, πολύπλοκες, διαδικασίες.

Τις δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στην κατεύθυνση αυτή αποκαλύπτει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, στη συνέντευξη του στη «Ν».

Όπως επισημαίνει, μεταξύ άλλων, σε εξέλιξη βρίσκεται το ξεκαθάρισμα μητρώων, ενώ ο Προσωπικός Αριθμός, ώστε, όπως λέει χαρακτηριστικά, «επιτέλους ο καθένας μας να έχει ένα “πρόσωπο” απέναντι στο κράτος» – και παράλληλα η δυνατότητα συγκατάθεσης από τους πολίτες για την ψηφιακή άντληση και διάθεση των δεδομένων τους, μέσω του Gov.gr Wallet, αποτελούν τεράστια βήματα για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας.

Ο κ. Παπαστεργίου αναφέρεται επίσης στη νέα προσπάθεια για την οδική ασφάλεια μέσω της χρήσης της τεχνολογίας, στα θέματα της συνδεσιμότητας, του ανταγωνισμού στην τηλεπικοινωνιακή αγορά, στην κατάργηση του χαλκού, καθώς και στο υπό μελέτη ζήτημα της εναρμόνισης των ορίων της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με βάση τα διεθνή στάνταρ.

Κανείς δεν αμφισβητεί τα βήματα που έχουν γίνει στην κατεύθυνση της ψηφιοποίησης του δημοσίου. Ωστόσο, η γραφειοκρατία ζει και βασιλεύει και μήπως από τη γραφειοκρατία του χαρτιού μεταβαίνουμε στην ψηφιοποιημένη γραφειοκρατία;

Η χώρα έχει καταγεγραμμένες περισσότερες από 4.500 διαδικασίες. Για να ξεμπλέξουμε το μίτο της γραφειοκρατίας ξεκινήσαμε από τα διάφορα μητρώα. Σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούν περισσότερα του ενός. Σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών ολοκληρώνουμε το ένα και μοναδικό πλέον μητρώο των οχημάτων. Σήμερα έχει άλλο μητρώο αυτοκινήτων η ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων) άλλο οι ασφαλιστικές εταιρίες και άλλο το υπουργείο Μεταφορών.

Η γραφειοκρατία διαπιστώνεται από τον πολίτη όταν νιώθει ότι κακώς ταλαιπωρείται για πράγματα που θα έπρεπε το δημόσιο να γνωρίζει και να μην του τα ζητά σε κάθε συναλλαγή. Σε λίγο θα ξέρουμε ποια αυτοκίνητα κυκλοφορούν, ποια είναι νόμιμα, ασφαλισμένα και έχουν περάσει ΚΤΕΟ.

H ίδια προσπάθεια γίνεται και με τα μητρώα των ακινήτων. Έχουμε τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ-Κτηματολόγιο), τον Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ), υπάρχει ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου, ο μετρητής του ΔΕΔΗΕ. Ξεκινήσαμε να δομήσουμε ένα κεντρικό μητρώο ώστε τα ακίνητα να έχουν ένα και μοναδικό αριθμό, που θα είναι ο ΚΑΕΚ. Διαπιστώσαμε την έλλειψη του όταν το καλοκαίρι θέλαμε να δούμε ποια από τα καμένα ακίνητα ήταν ασφαλισμένα. Σήμερα στο ασφαλιστήριο το ακίνητο περιγράφεται με την οδό και τον ιδιοκτήτη, δηλαδή στην ουσία ψηφιακή ταυτοποίηση δεν υφίσταται. Στο εξής τα ασφαλιστήρια πρέπει να αναγράφουν τον ΚΑΕΚ. Στα εργασιακά θέματα παρατηρούνται επίσης πολλά ζητήματα με τα μητρώα και προσπαθούμε με το υπουργείο Εργασίας να δώσουμε λύσεις.

Και ερχόμαστε στο μητρώο πολιτών. Με τον Προσωπικό Αριθμό, επιτέλους, ο καθένας μας θα έχει ένα «πρόσωπο» απέναντι στο κράτος και θα συναλλάσσεται με όλους τους φορείς του δημοσίου με έναν αριθμό. Αυτή τη στιγμή τακτοποιούνται και τα τελευταία νομικά ζητήματα και ο Προσωπικός Αριθμός θα τεθεί σε εφαρμογή.

Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (Ε.Μ.Επ.). Υποχρεωτικό για όλους τους πολίτες να καταχωρήσουν τα στοιχεία τους;

Στον πρόσφατο νόμο του Υπουργείου που θεσμοθετήσαμε για το Κτηματολόγιο, προβλέπεται η υποχρέωση του πολίτη να γραφτεί στο Ε.Μ.Επ. προκειμένου να λαμβάνει ηλεκτρονικά έγγραφα που τον αφορούν. Η επιλογή που έχει ο καθένας μας είναι είτε να καταχωρήσει το νούμερο του κινητού του τηλεφώνου και το e-mail του, ώστε να έχει τη δυνατότητα της χρήσης των ψηφιακών υπηρεσιών, είτε τη διεύθυνση της κατοικίας του και να κάνει τις συναλλαγές του με το δημόσιο μέσω ΚΕΠ.

Γιατί είναι αναγκαίο, εκτός από την ηλεκτρονική επίδοση εγγράφων;

Η εν λόγω διάταξη αντιμετωπίζει το ζήτημα της ανακρίβειας των δεδομένων και της διασποράς τους σε πολλαπλές βάσεις, η οποία αυξάνει και τον κίνδυνο παραβιάσεων της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Επίσης ανεβάζουμε το επίπεδο ασφάλειας των ψηφιακών συναλλαγών καθώς στον ίδιο νόμο θεσμοθετήσαμε ένα νέο, ασφαλέστερο τρόπο αυθεντικοποίησης διπλού παράγοντα για τις ψηφιακές υπηρεσίες του Δημοσίου αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα. Κάνουμε σταδιακά βήματα τα οποία δημιουργούν ένα δίχτυ ασφαλείας για τους πολίτες και αν κάποιος δεν δηλώσει το κινητό του δεν θα μπορεί να αυθεντικοποιηθεί. Που θα του σταλεί ο κωδικός μιας χρήσης (One Time Password – OTP);

Κατανοητό. Και πως όλο αυτό θα γίνει γνωστό ώστε να δηλώσουν οι πολίτες τα στοιχεία τους;

Μια καλή ευκαιρία είναι η έκδοση των νέων ταυτοτήτων. Στα αστυνομικά τμήματα θα ενημερώνεται ο πολίτης για το τι οφείλει να κάνει και επιπρόσθετα θα μπορεί να εκδώσει τους νέους κωδικούς που θα αντικαθιστούν αυτούς του TAXISnet (username και password). Πρόκειται για μια σημαντική μεταρρύθμιση στην κατεύθυνση της απλοποίησης των διαδικασιών και της ενίσχυσης της ασφάλειας των συναλλαγών μεταξύ πολίτη και Δημοσίου. Επίσης, όταν τεθεί σε εφαρμογή ο Προσωπικός Αριθμός θα γίνει καμπάνια ενημέρωσης του πολίτη σε σχέση με όλα τα παραπάνω.

Ξεκαθάρισμα μητρώων λοιπόν, ενοποίηση τους, διαλειτουργικότητα των συστημάτων και φυσικά υπηρεσίες στο gov.gr χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση πιστοποιητικών, τεράστιο βήμα για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας.

Πότε εκτιμάτε ότι θα καταργηθεί η προσκόμιση των πιστοποιητικών;

Καταρχάς έχει ήδη καταργηθεί η προσκόμιση του αντιγράφου Δελτίου Ταυτότητας, το οποίο ζητείται για την ολοκλήρωση αρκετών διαδικασιών. Ήδη παρέχουμε τη δυνατότητα συγκατάθεσης, consent, από τους πολίτες για την ψηφιακή άντληση και διάθεση των δεδομένων τους για τη σύναψη ασφαλιστηρίου συμβολαίου οχήματος.

Το επόμενο διάστημα θα έχει εφαρμογή σε πολλές ψηφιακές υπηρεσίες. Από το να γράψουμε το παιδί μας σε ένα παιδικό σταθμό, να αλλάξουμε πάροχο ενέργειας ή τηλεπικοινωνιών. Θα λαμβάνουμε μήνυμα στο κινητό μας και συγκεκριμένα στο Gov.gr Wallet ότι χρειάζεται η προσκόμιση βασικών μας στοιχείων. Θα δίνουμε τη συγκατάθεσή μας και η συναλλαγή μας θα ολοκληρώνεται γρήγορα. Η καθημερινότητα των πολιτών θα διευκολυνθεί. Θα μπορούν να ολοκληρώνουν διαδικασίες από το κινητό τους τηλέφωνο, χωρίς να διακινούν έγγραφα, ούτε έγχαρτα ούτε ψηφιακά.

Να επισημάνω εδώ ότι μόνο ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο ανέβηκαν στο gov.gr 62 νέες υπηρεσίες, δηλαδή δύο νέες υπηρεσίες την ημέρα, φτάνοντας συνολικά τις 1.908. Έπονται ακόμα πολλές, μεταξύ άλλων, η ψηφιοποίηση των διαδικασιών που αφορούν τον θρησκευτικό γάμο και την βάπτιση.

Είστε ικανοποιημένος από τη χρήση των ψηφιακών υπηρεσιών;

Κάθε ψηφιακή υπηρεσία γλιτώνει χρόνο στον πολίτη και κερδίζει την εμπιστοσύνη του προς το Δημόσιο και ευρύτερα το κράτος. Για μένα η εμπιστοσύνη είναι το σημαντικότερο.

Μέχρι σήμερα περίπου 8,5 εκατ. πολίτες (διαφορετικοί) έχουν χρησιμοποιήσει το gov.gr έχοντας εκδώσει τουλάχιστον ένα έγγραφο ή υποβάλλοντας μια ηλεκτρονική δήλωση. Μπαίνοντας ακόμα πιο βαθιά στην αντιμετώπιση τη γραφειοκρατίας, όπως σας περιέγραψα και στην κατάργηση των πιστοποιητικών, σε πολύ λίγα χρόνια εκτιμώ ότι θα έχουμε ξεχάσει πως συναλλασσόμαστε με το Δημόσιο ανταλλάσσοντας στοίβες από χαρτιά.

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η συνεργασία σας με το αντίστοιχο υπουργείο της Κύπρου αναφορικά με τα θέματα της ψηφιοποίησης;

Οφείλω να πω ότι αυτό που έχουμε σχεδιάσει είναι πρωτοποριακό, μπορεί να αποτελέσει έναν πιλότο για το πως η Ευρώπη μπορεί να χειριστεί ανάλογα θέματα και ανοίγει δρόμο για αντίστοιχες διακρατικές ευρωπαϊκές συνεργασίες στον ψηφιακό τομέα. Στόχος μας είναι στο προσεχές διάστημα να διευκολύνουμε Έλληνες και Κύπριους με τη χρήση των εφαρμογών για την ταυτοποίησή τους, αλλά και να απλουστεύσουμε την επαφή τους με το κράτος μέσω της χρήσης ψηφιακών εγγράφων που έχουν εκδοθεί από το Gov.gr Wallet και από το Gov.cy Digital Citizen.

Οδική ασφάλεια με τη συνδρομή και του Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Τι ακριβώς σχεδιάζετε;

Είναι τρομακτικό ότι κάθε μέρα σκοτώνονται δύο άνθρωποι στο δρόμο κυρίως μέσα στις πόλεις με βασική αιτία την παραβίαση του φωτεινού σηματοδότη και του stop.

Αναζητούμε λύσεις σε συνδυασμό με το νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) και τη χρήση της τεχνολογίας. Συνεργαζόμαστε τρία υπουργεία, το Προστασίας του Πολίτη, το Υποδομών και Μεταφορών και το Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Εμείς θα υλοποιήσουμε ορισμένες από τις διαδικασίες για την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία των καμερών σε σημεία που θα μας υποδείξει το Προστασίας του Πολίτη, καθώς και για το αναγκαίο πληροφοριακό σύστημα.

Στόχος μας είναι η αποτροπή της παραβίασης του ΚΟΚ, μέσω της γνώσης από τη μεριά του πολίτη ότι τυχόν παράβαση θα γίνεται αντιληπτή. Θέλουμε να προλαμβάνουμε και όχι να τιμωρούμε. Επιπλέον, σήμερα μια κλήση μπορεί να μην φτάσει καν στον πολίτη ή να φτάσει με μεγάλη καθυστέρηση. Με τα υπό υλοποίηση έργα ο πολίτης θα ενημερώνεται άμεσα και θα έχει τη δυνατότητα να καταβάλει το πρόστιμο ψηφιακά μέσα από ένα ενιαίο σύστημα.

Πόσο θα κοστίσουν όλα αυτά και πότε θα είναι σε λειτουργία;

Η αγορά, τοποθέτηση και λειτουργία των καμερών θα είναι έργο τύπου ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), άρα η χρηματοδότησή του θα προέλθει από τον ιδιωτικό τομέα. Το πληροφοριακό σύστημα δεν έχει υψηλό κόστος, βρίσκεται υπό σχεδιασμό και δεν μπορώ να σας πω τα ακριβή νούμερα αυτή τη στιγμή.

Όσο για το χρονοδιάγραμμα, εκτιμώ ότι μέχρι το καλοκαίρι του 2025 θα έχουμε το πληροφοριακό σύστημα και την ενσωμάτωση των υφιστάμενων καμερών. Παράλληλα θα βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για τις νέες κάμερες. Να σημειώσω ότι στο σύστημα θα ενσωματωθούν οι κάμερες και των υπολοίπων φορέων όπως π.χ. της Περιφέρειας Αττικής, η οποία έχει σε εξέλιξη διαγωνισμό για την προμήθεια καμερών.

Σε ένα άλλο μεγάλο θέμα της αρμοδιότητας σας, τον τομέα της συνδεσιμότητας, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των τηλεπικοινωνιακών παρόχων, φαίνεται πως θα πετύχουμε να αντικαταστήσουμε το σύνολο των συνδέσεων με FTTH (οπτική ίνα μέχρι τα σπίτια και τις επιχειρήσεις). Ωστόσο, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα καλυφτούν περιοχές χωρίς εμπορικό ενδιαφέρον. Δείχνει ότι θα έχουμε το αποκαλούμενο overbuild. Σχεδιάζετε κάποια παρέμβαση ώστε να μην συμβεί αυτό;

Δεν είναι δυνατόν να παρέμβουμε. Πώς θα υποχρεώσεις μια ιδιωτική εταιρία να επενδύσει σε μη εμπορικές περιοχές; Γι’ αυτό έχουν δρομολογηθεί τα έργα ΣΔΙΤ και συγκεκριμένα το Ultra Fast Broadband (UFBB). Και βέβαια, ο ανταγωνισμός όπου αναπτύσσεται είναι προς το συμφέρον του καταναλωτή.

Το παραπάνω συνδέεται και με τη μη υπογραφή μέχρι σήμερα της σύμβασης για την υλοποίηση του UFBB στις 4 από τις 7 γεωγραφικές περιοχές. Υπάρχει plan b;

Προσπαθούμε να βρούμε την κατάλληλη λύση ώστε να μην χρειαστεί να χάσουμε χρόνο επαναπροκηρύσσοντας το έργο. Δεν είναι εύκολο, όμως υπάρχουν τρίτοι ενδιαφερόμενοι και είναι και θέμα εμπορικών συμφωνιών μεταξύ των εταιριών.

Συχνά μπαίνει στη συζήτηση η «αποχαλκοποίηση», η διακοπή της χρήσης του δικτύου χαλκού (copper switch off). Έχετε κάποιο σχέδιο;

Το copper switch off δεν μπορεί να γίνει ξαφνικά, μέσα σε κάποιους μήνες. Θα γίνει σταδιακά. Θα συμβάλλουν σε αυτό τα δύο προγράμματα επιδοτήσεων, το Smart Readiness και το Gigabit voucher, τα οποία θα συνδεθούν, ώστε να πετύχουμε περισσότερα σπίτια και επιχειρήσεις να φύγουν από το χαλκό. Διαθέτουμε για τις επιδοτήσεις αυτές συνολικά 200 εκατ. ευρώ, ένα μεγάλο ποσό που εκτιμούμε ότι θα βοηθήσει ώστε η χώρα να εναρμονιστεί με τους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας 2030.

Είστε ικανοποιημένος από τον ανταγωνισμό στην τηλεπικοινωνιακή αγορά;

Υπάρχει ανταγωνισμός και αυτός βοηθάει στην ανάπτυξη των δικτύων. Με την κατάργηση του τέλους της σταθερής τηλεφωνίας και με τις επιδοτήσεις που προανέφερα, εκτιμώ ότι οι τιμές θα πέσουν, γιατί όλα αυτά έχουν νόημα μόνον όταν ο πολίτης τα βλέπει στον λογαριασμό του.

Έχει ανοίξει το θέμα της εναρμόνισης των ορίων της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας στα διεθνή στάνταρ. Είστε έτοιμος να αναμετρηθείτε με όσους, καλόπιστα ή και κακόπιστα, πιθανώς θα αντιδράσουν;

Δεν έχω την πρόθεση να αναμετρηθώ με κανέναν. Έχει συγκροτηθεί επιτροπή,  όπως προβλέπεται από τον νόμο, με προτεραιότητα της το θέμα της υγείας και με δεδομένο ότι το 5G είναι μια νέα τεχνολογία, εξετάζει όλα τα δεδομένα. Θα αναμένουμε το πόρισμά της.

Τέτη Ηγουμενίδη

ΠΗΓΗ: «Η Ναυτεμπορική»