Το επάγγελμα του «καταστροφέα σχέσεων» ως απάντηση στις ξεπερασμένες παραδόσεις

Το 2011, ο Τακέσι Κουβαμπάρα από το Τόκιο καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 15 χρόνων για τη δολοφονία της ερωμένης του, Ριέ Ισοχάτα. Ύστερα από έναν καυγά με την κοπέλα, η οποία ήθελε να τον παρατήσει, τη στραγγάλισε και αργότερα την ίδια νύχτα παραδόθηκε στην αστυνομία. Η υπόθεση θα είχε περάσει απαρατήρητη στον κόσμο αν δεν υπήρχε μια αξιοσημείωτη λεπτομέρεια: Αρχικά το θύμα αποτελούσε τον επαγγελματικό στόχο του άνδρα, ενώ στη συνέχεια μετατράπηκε σε ερωτικό ενδιαφέρον.

Ο Κουβαμπάρα εργαζόταν στο πρακτορείο Wakaresaseya στην Ιαπωνία. Η λέξη «wakaresaseya» μεταφράζεται ως «κάποιος που κόβει τη σχέση». Πρόκειται για έναν μοναδικό επιχειρηματικό τομέα(!) για τη χώρα, ο οποίος βρίσκεται στην γκρίζα νομοθετική ζώνη, μπορεί όμως ελεύθερα να παρέχει τη βασική του υπηρεσία: Να σώζει τον πελάτη από ανεπιθύμητη σχέση αποπλανώντας τον ανεπιθύμητο σύντροφο. Στην περίπτωση του Κουβαμπάρα, όμως, η μέθοδος αυτή απέτυχε.

Το επάγγελμα του «καταστροφέα σχέσεων» ως απάντηση στις ξεπερασμένες παραδόσεις

Για πρώτη φορά, η Ισοχάτα -μια παντρεμένη και αρκετά κουρασμένη από τον γάμο της γυναίκα- συνάντησε τον Κουβαμπάρα σε ένα μανάβικο. Ο άνδρας τής μίλησε για κάτι άσχετο, γρήγορα όμως της προκάλεσε ενδιαφέρον, όπως είχε κάνει αρκετές φορές πριν με άλλες γυναίκες. Σύντομα μεταξύ τους δημιουργήθηκε μια σχέση. Τα ραντεβού τους γίνονταν συνήθως σε δωμάτια «ροζ ξενοδοχείων» με ωριαία χρέωση. Κατά τη διάρκεια των ραντεβού όλες οι κοινές κινήσεις τους καταγράφονταν προσεκτικά από τον συνεργάτη του Κουβαμπάρα, έναν φωτογράφο ο οποίος τραβούσε φωτογραφίες των «εραστών» και στη συνέχεια τις έστελνε στον πελάτη τους, τον σύζυγο της κοπέλας, ο οποίος ήθελε να τη χωρίσει.

Για την πλειοψηφία του πληθυσμού, η περίπτωση του Κουβαμπάρα και η ίδια η ύπαρξη κάποιου επαγγέλματος όπως το Wakaresaseya φαντάζει παράλογη. Για ποιο λόγο να προγραμματίζει κάποιος ένα τόσο περίπλοκο σχέδιο και να μην δηλώσει ανοιχτά την πρόθεσή του να διακόψει μια κουραστική σχέση; Στην Ιαπωνία όμως, όπου η ευγένεια έχει μεγάλη σημασία στην κοινωνία και ο γάμος παραμένει σημαντικό στοιχείο της παράδοσης, τέτοια πρακτορεία παίζουν σπουδαίο ρόλο.

«Δεν θα υπήρχε μια τέτοια υπηρεσία στην Αμερική» δήλωσε ο Χιρόσι Ίτο, υπάλληλος του πρακτορείου Wakaresaseya στο Τόκιο, στις αρχές του 2000. «Οι Αμερικανοί μπορούν να δηλώσουν απευθείας ό,τι θέλουν. Οι Ιάπωνες όμως δεν το κάνουν». Σύμφωνα με τις αναφορές στα μέσα ενημέρωσης, τα πρώτα πρακτορεία που παρείχαν τις υπηρεσίες Wakaresaseya εμφανίστηκαν στην Ιαπωνία γύρω στη δεκαετία του 1980 και σταδιακά ο αριθμός τους μεγάλωνε. Αν κάποιος ήθελε να καταστρέψει μια σχέση, έπρεπε να πληρώσει 12.000 δολάρια, ενώ για κάποιον που ήθελε να κάνει το ίδιο με έναν γάμο η τιμή ήταν 15.000 δολάρια.

Παρά τις σχετικά υψηλές τιμές για τις υπηρεσίες, η λειτουργία των πρακτορείων πήγαινε αρκετά καλά. Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα από το διαδίκτυο, στην Ιαπωνία λειτουργούν περίπου 270 πρακτορεία Wakaresaseya. Είναι δύσκολο να υπολογίσει κανείς τον ακριβή αριθμό τέτοιων γραφείων, δεδομένου ότι παρόμοιες υπηρεσίες περιλαμβάνονται μερικές φορές στον τιμοκατάλογο των ιδιωτικών ντετέκτιβ.

Οι φωτογραφίες της απιστίας, ο έρωτας και η δολοφονία

Όταν ο Κουβαμπάρα και ο συνεργάτης του συγκέντρωσαν αρκετές αποδείξεις ότι η Ισοχάτα απατούσε τον σύζυγό της, ο σύζυγος ήρθε ευθέως αντιμέτωπος με τη σύζυγό του. Στην Ιαπωνία, η απιστία θεωρείται ως ένας από τους βασικότερους λόγους για διαζύγιο. Χρειάζονται όμως σοβαρές αποδείξεις. Έτσι οι φωτογραφίες παίζουν τον τέλειο ρόλο.

Συνήθως σε αυτό το σημείο τελειώνει η δουλειά του Κουβαμπάρα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως συνέβη κάτι απρόοπτο. Ο υπάλληλος του πρακτορείου ερωτεύτηκε τον στόχο του με αποτέλεσμα να της πει όλη την αλήθεια. Το έκανε παρά το γεγονός ότι και ο ίδιος ήταν παντρεμένος. Δεν πέτυχε όμως απολύτως τίποτα. Η Ισοχάτα δεν τον συγχώρεσε και αποφάσισε να τον χωρίσει. Τότε ο Κουβαμπάρα της επιτέθηκε. «Αρχικά ήταν η δουλειά, στη συνέχεια όμως συνειδητοποίησα ότι την αγαπούσα πραγματικά. Της έλεγα ψέματα και φοβόμουν ότι θα με μισήσει (σ.σ. όταν θα μάθαινε την αλήθεια). Βρισκόμουν σε αδιέξοδο. Εξακολουθώ να την αγαπώ» εξομολογείται ο Κουβαμπάρα.

«Μέχρι το τέλος της ζωής μου, δεν θα συγχωρέσω ούτε τον κατηγορούμενο ούτε τον πρώην σύζυγο της κόρης μου που τον προσέλαβε ούτε την επιχείρηση Wakaresaseya γενικά. Δεν κατέστρεψε μόνο τη ζωή της κόρης μου, αλλά τη δική μου ζωή και τις ζωές των εγγονιών μου» δήλωσε ο πατέρας της Ριέ Ισοχάτα.

Μια «παραδοσιακή» ασχολία μετατρέπεται σε επιχειρηματικό σχέδιο

Σύμφωνα με το BBC, η δολοφονία της Ισοχάτα στοίχισε πολύ στη βιομηχανία Wakaresaseya και προκάλεσε αρκετές μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία των πρακτορείων. Για παράδειγμα, σήμερα παρόμοιες υπηρεσίες μπορούν να παρέχουν μόνο τα γραφεία ιδιωτικών ντετέκτιβ, οι υπάλληλοι των οποίων έχουν ειδική άδεια. Ταυτόχρονα, η αστυνομία και το κοινό επιτηρούν την αυξημένη αυτή δραστηριότητα, ωστόσο αυτό δεν θα εμποδίσει ιδιαίτερα την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα.

«Εταιρείες σαν αυτές αναλαμβάνουν κάτι με το οποίο ασχολούνταν παραδοσιακά άλλα μέλη της κοινωνίας» εξηγεί ο Ακίρα Τακεμότο, καθηγητής ιαπωνικής γλώσσας και λογοτεχνίας στην Ουάσινγκτον. «Σε ένα συνηθισμένο χωριό, όπου υπάρχει κάποιο παρόμοιο πρόβλημα (σ.σ. με έναν γάμο) κάποιοι φίλοι ή μεγαλύτεροι συγγενείς πάντα βοηθούν με συμβουλές».

Η εργασία του υπαλλήλου του Wakaresaseya ξεκινά με την έρευνα της βιογραφίας του «στόχου». Ο πράκτορας πρέπει να ξέρει εάν το άτομο είχε διαπράξει εγκλήματα στο παρελθόν ή εάν τυχόν έχει ήδη κάποια σχέση. Μερικές φορές οι ασήμαντες πράξεις του παρελθόντος μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για τον χωρισμό, ενώ ταυτόχρονα ο «εμπνευστής» του χωρισμού δεν θα φαίνεται ένοχος στα μάτια της κοινωνίας. Υπάρχουν όμως και πιο περίπλοκες περιπτώσεις. Μια φορά, μια κοπέλα ήθελε να φτιάξει ξανά τη σχέση της με έναν άντρα που έβγαινε ήδη με κάποια άλλη.

Το πρακτορείο ξεκίνησε από μακριά: Αρχικά, έστειλε μια υπάλληλο για να γίνει φίλη με την κοπέλα του νεαρού άνδρα και να ανακαλύψει τα γούστα της στους άνδρες, στη συνέχεια διάλεξε έναν συνεργάτη και οργάνωσε τη συνάντηση της κοπέλας με τον υπάλληλο του πρακτορείου. Στο τέλος, η κοπέλα παράτησε τον νεαρό άντρα για τον υπάλληλο του γραφείου, με αποτέλεσμα η πελάτισσα να μπορεί να επιστρέψει στον εραστή της. Ο τελικός λογαριασμός για όλη την εργασία κοστολογήθηκε στα 14.000 δολάρια.

Ένας πρώην υπάλληλος του Wakaresaseya, ονόματι Ίτο (επέλεξε να μην αποκαλύψει το πλήρες όνομά του), ισχυρίζεται ότι οι γυναίκες στις οποίες λέει ψέματα σπάνια νιώθουν πραγματική έλξη γι’ αυτόν. Για αυτές, είναι μάλλον ένας ακόμη εραστής. Ένας άλλος υπάλληλος, ονόματι Χιροούκι Γιόσιντα, είναι αρκετά πιο δύσπιστος σχετικά με το επάγγελμά του, επειδή δεν κατανοεί ακριβώς ότι οι δραστηριότητες του Wakaresaseya απεικονίζουν τον πολιτισμό της σύγχρονης Ιαπωνίας. «Μου λείπει η παλιά Ιαπωνία. Τότε δεν μας χρειάζονταν. Στην πραγματικότητα, το επάγγελμά μου δεν πρέπει να υπάρχει» ομολογεί.

Ψυχροί εκτελεστές σχέσεων

Οι υπηρεσίες των Wakaresaseya κοστίζουν αρκετά, οι πελάτες όμως πληρώνουν για την ποιότητα «εξυπηρέτησης». Σε κάθε τέτοιο πρακτορείο εργάζονται τουλάχιστον μερικοί έμπειροι υπάλληλοι που μπορούν εύκολα να μεταμορφωθούν από έναν αεροσυνοδό σε έναν αξιωματούχο ή από μια νοικοκυρά σε μια ηθοποιό. Μαθαίνουν εκ των προτέρων τα ενδιαφέροντα του στόχου και την τυπική διαδρομή του, και στη συνέχεια, οργανώνουν την «κατά τύχη» συνάντηση μαζί του είτε σε ένα μπαρ, είτε σε ένα πάρτι, είτε σε ένα αεροπλάνο. Κάποιες φορές χρησιμοποιούν κρυφή κάμερα για να τραβήξουν άμεσα φωτογραφίες τις οποίες ο πελάτης τους θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει ως απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία.

Η συγκεκριμένη εργασία συνεπάγεται κινδύνους, επομένως τα πρακτορεία προσπαθούν να μην μπλέκονται σε υπερβολικά περίπλοκες υποθέσεις -για παράδειγμα, όταν είναι απαραίτητο να καταστρέψουν έναν γάμο στον οποίο υπάρχουν παιδιά- και να αποφεύγουν πιθανούς κακοποιούς. Κάποιες φορές τα πρακτορεία δίνουν σε πιθανό πελάτη έως και πέντε ημέρες για να σκεφτεί σοβαρά και να πάρει την απόφαση. «Ελέγχουμε πόσο σοβαρές είναι οι προθέσεις του πελάτη πριν καταστρέψουμε τη ζωή των ανθρώπων και να κόψουμε τους συναισθηματικούς δεσμούς» παρατηρεί ο Χιροούκι Γιόσιντα.

Πριν από τη δολοφονία της Ισοχάτα το 2010, τα γραφεία Wakaresaseya σπάνια τραβούσαν την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και σύμφωνα με τους εκπροσώπους των πρακτορείων, κανένας υπάλληλός τους δεν είχε συλληφθεί ποτέ. Όλα χάρη στην γκρίζα νομοθετική ζώνη επειδή οι δραστηριότητες των πρακτορείων δεν ρυθμίζονται ούτε απαγορεύονται με κανέναν τρόπο.

Μερικές φορές, βέβαια, οι τακτικές των υπαλλήλων «φλερτάρουν» με κάτι ιδιαίτερα ανήθικο: Για παράδειγμα, ορισμένες φορές τα πρακτορεία παρέχουν την υπηρεσία της «αποχώρησης μετά τον χωρισμό». Πρόκειται για τη διάδοση φημών που αφορούν την απιστία του συντρόφου του πελάτη μεταξύ των γνωστών και φίλων του. Αυτό εξασφαλίζει ότι ο πελάτης δεν θα ξαναχτίσει τη σχέση με το «θύμα».

Πιο εύκολοι στόχοι οι άνδρες

Όλοι οι υπάλληλοι των Wakaresaseya συμφωνούν ότι οι άνδρες είναι πιο εύκολοι στόχοι. «Μια όμορφη υπάλληλος του πρακτορείου συνήθως καταφέρνει να αποπλανήσει οποιονδήποτε άνδρα. Αυτό είναι σίγουρο. Η πλειοψηφία των ανδρών δεν έχουν πολύ μυαλό» εξήγησε ο Κιγιόσι Χιβατάτσι, διευθυντής ενός πρακτορείου. Ωστόσο, δεν είναι δύσκολο να προσεγγίσει κάποιος και τις γυναίκες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ερευνητικού κέντρου Daiko, Γιασουούκι Τακάσε, ο οποίος έχει μελετήσει προσεκτικά τον τομέα του Wakaresaseya, οι γυναίκες στην Ιαπωνία προτιμούν πλούσιους, ψηλούς και όμορφους άντρες και «είναι εύκολο να τις αποπλανήσουν».

Οι ίδιοι οι Wakaresaseya συχνά αποδίδουν την ανάγκη για το επάγγελμά τους σε πολιτιστικά, εκπαιδευτικά και οικογενειακά προβλήματα της σύγχρονης Ιαπωνίας, καθώς και τη χρήση του διαδικτύου, χάρη στο οποίο σήμερα η δημιουργία των σχέσεων γίνεται πιο εύκολα.

«Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι σε άλλες χώρες δεν μπορούν καν να διανοηθούν να προσλάβουν κάποιον για να διαλύσουν μια σχέση, οι Ιάπωνες νέοι χρησιμοποιούν αυτόν τον τρόπο για να αποφεύγουν αρκετά προβλήματα. Αντιμετωπίζουν τις σχέσεις ως ένα αντικείμενο που μπορεί να αγοράσει κανείς σε ένα κατάστημα» δηλώνει ο Τακάσε.

Οι υπάλληλοι στη βιομηχανία Wakaresaseya λατρεύουν να διηγούνται ιστορίες για το πώς οι πράξεις τους επηρεάζουν τον κόσμο. Για παράδειγμα, την πορεία της καριέρας ενός σημαντικού δημόσιου υπαλλήλου ή κάποιου σταρ. Είναι δύσκολο να ελέγξει κάποιος μια τέτοια πληροφορία, πάντως τα πρακτορεία διαθέτουν ειδικές τιμές για ιδιαίτερες περιπτώσεις. Η τελική τιμή μπορεί να φτάσει στα 190.000 δολάρια στην περίπτωση που ο πελάτης απαιτεί μέγιστη ασφάλεια και ποιότητα. Τα πρακτορεία δίνουν υπόσχεση ότι το ποσοστό επιτυχίας θα είναι 100%, αλλά αυτό δεν είναι πάντα δυνατό.

Παρά το κόστος των υπηρεσιών, συχνά οι πελάτες του Wakaresaseya δεν είναι παντρεμένοι, είναι νέοι άνθρωποι, οι οποίοι επιθυμούν να επιστρέψουν στους συντρόφους τους. Για παράδειγμα, μια πελάτισσα έχει υποψίες ότι ο σύντροφός της είναι άπιστος και απευθύνεται στο πρακτορείο. Αρχικά ο πράκτορας παίρνει συνέντευξη από την πελάτισσα για να μάθει όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον στόχο και στη συνέχεια βρίσκει κάποιο τρόπο να αποδείξει την απιστία.

Ο πράκτορας στέλνει έναν άλλον συνάδελφο, ο οποίος επειδή έχει αρκετές πληροφορίες για τα ενδιαφέροντά του, γίνεται εύκολα φίλος του και αργά ή γρήγορα μαθαίνει για τη φίλη του. Στη συνέχεια, μπαίνει στο παιχνίδι ο τρίτος πράκτορας, ο οποίος συναντάει τη γυναίκα, μαθαίνει τις προτιμήσεις της στους άντρες και, βάσει αυτών των πληροφοριών, το πρακτορείο βρίσκει έναν κατάλληλο άνδρα ανάμεσα στους υπαλλήλους του. Το μόνο που μένει είναι να οργανωθεί η συνάντηση της γυναίκας με τον τέταρτο πράκτορα ο οποίος έχει στόχο να την αποπλανήσει ώστε να χωρίσει με τον εραστή της. Η υπόθεση κλείνει.

Όλη η διαδικασία, στην οποία συμμετέχουν τέσσερις πράκτορες, διαρκεί έως και τέσσερις μήνες. Σύμφωνα με τον Γιουσούκε Μοτιντζούκι, υπάλληλο πρακτορείου, ένα τέτοιο σχέδιο απαιτεί πολύ καλή γνώση της νομοθεσίας της Ιαπωνίας ώστε να μην προσελκύει την προσοχή της αστυνομίας.

Η απλή εξήγηση για την επιτυχία των καταστροφέων του έρωτα

Σύμφωνα με τον Ιάπωνα τηλεοπτικό παραγωγό, Μάι Νισιγιάμα, ο λόγος για την εμφάνιση και την επιτυχία των πρακτορείων Wakaresaseya μπορεί να έχει μια απλή εξήγηση: Στην Ιαπωνία υπάρχουν επιχειρήσεις για κάθε γούστο. Είτε πρόκειται για υπηρεσίες για τη ρομαντική επανένωση τσακωμένων είτε για την ενοικίαση φανταστικών συγγενών και εραστών. Ο Μοτιντζούκι θεωρεί ότι οι παραδόσεις σχετικά με τον γάμο και τις σχέσεις στην Ιαπωνία είναι απίθανο να αλλάξουν δραματικά στο άμεσο μέλλον, γεγονός που σημαίνει ότι το επάγγελμά του θα εξακολουθήσει να έχει ζήτηση.

«Είναι πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά. Καταλαβαίνει κανείς από τι πραγματικά είναι φτιαγμένοι οι άνθρωποι» επισημαίνει.

Τον Απρίλιο του 2020 η Βρετανίδα συγγραφέας Στέφανι Σκοτ δημοσίευσε το βιβλίο με τίτλο «Ό,τι έμεινε από εμένα είναι δικό σου» («What’s Left of Me Is Yours»), το οποίο βασίζεται στην υπόθεση της δολοφονίας της Ισοχάτα. Για να γράψει το βιβλίο, η συγγραφέας πραγματοποίησε μια μεγάλη έρευνα χάρη στην οποία έλαβε μια θέση στον British Japanese Law Association.

Σύμφωνα με τη Σκοτ, οι υπηρεσίες Wakaresaseya έχουν τέτοια ζήτηση επειδή βοηθούν τους ανθρώπους γρήγορα και αποτελεσματικά να αποφεύγουν την ένταση σε δύσκολες καταστάσεις. Τι πειράζει αν ένας επαγγελματίας μπορεί να λύσει το πρόβλημα σε μια αποτυχημένη σχέση; Ωστόσο, η υπόθεση της Ισοχάτα αποδεικνύει πόσο εύθραυστη και ταυτόχρονα σύνθετη μπορεί να είναι μια ρομαντική σχέση. «Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο απ’ όλα σε αυτήν την υπόθεση ήταν το ανθρώπινο στοιχείο: Πώς αγαπάμε και τι είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε ο ένας για τον άλλον για χάρη της αγάπης» αναφέρει η Σκοτ.