Δεν φταίνε οι αδύναμοι-Ένα ουσιαστικό άρθρο για έναν άνθρωπο που σερβίρει την ελιτ!
Ο κύριος Σωτήρης Κώτσης, μετρ και ιδιοκτήτης του γαλλικού ρεστοράν Blue Pine, το οποίο βρίσκεται στην οδό Παναγή Τσαλδάρη, στην Κηφισιά, μια ανάσα από την οικία των Μπενάκηδων (νυν Σαμαρά), δεν γεννήθηκε σε σπίτι με… τζάκι.
Από το 1961, οπότε άνοιξε την επιχείρησή του, σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της Κηφισιάς (πεντακόσια μέτρα από τον ιστορικό τροχονόμο), «ταΐζει» (δεν βρήκα καλύτερο ρήμα, συγγνώμη) όλα τα τζάκια των Αθηνών: Πρωθυπουργούς, πολιτικούς, τραπεζίτες, εφοπλιστές, εκδότες, χρηματιστές, κατασκευαστές δημόσιων έργων, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες. Τους ίδιους, τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους.
Τον χειμώνα μέσα σε ένα περιβάλλον sixties -λες και ο χρόνος σταμάτησε στο 1961- και το καλοκαίρι σε έναν κήπο που κάποτε γυρίστηκε μέρος της ταινίας «Η Αλίκη στο Ναυτικό», με πρωταγωνιστές την Αλίκη Βουγιουκλάκη, τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, και τον Λάμπρο Κωνσταντάρα.
Σερβίρει με φινέτσα, σε ροτόντες με καρέκλες φερ φορζέ (υπάρχουν και σήμερα), οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν και στον γάμο του βασιλέως Κωνσταντίνου με την Αννα Μαρία στο Τατόι. Φερ φορζέ ιστορικές. Ευθυτενής, ψηλός, με κύρος και σοβαρότητα, ο κύριος Σωτήρης δίδει ρεσιτάλ όταν πρόκειται να παρασκευάσει μπροστά στον πελάτη «κρεπ σουζέτ».
Παρά ταύτα γνωρίζει να σέβεται και να μην καταργεί τις αποστάσεις. Λαϊκής καταγωγής, «παλαιάς κοπής», έμαθε τη γαλλική κουζίνα μαζί με τον εξάδερφό του (ιδιοκτήτη του Αμπρεβουάρ) εργαζόμενος στις κουζίνες της Πεσινέ, στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας, στη δεκαετία του ‘50 μετά τον πόλεμο, οικισμό όπου αναπαύονταν οι Γάλλοι εργάτες έπειτα από κάθε κοπιαστική μέρα στα αλουμίνια.
Όλα τα χρόνια που τον γνωρίζω -τι δεν έχω ζήσει στην αυλή του, ακόμη θυμάμαι τον Αχιλλέα Καραμανλή τον Ιούνιο του 2015 να μου προφητεύει ότι ο «μικρός» (Τσίπρας) κάτι σκαρώνει, μάλλον δημοψήφισμα- ο Σωτήρης Κώτσης σέβεται πάντοτε τους πελάτες του. Δεν λέει ποτέ μυστικά τους. Δεν θέλει να ακούγεται γενικώς. Μόνο για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη μού έκανε μια εξαίρεση-αποκάλυψη: Ο επίτιμος πήγαινε μέχρι βαθέος γήρατος τις Κυριακές εκεί μαζί με τον Κυριάκο, που έμενε Κηφισιά και, μερακλής ων, απολάμβανε μπιφτέκι μπιντόκ αλά ρους.
Τελευταία φορά είδα τον κύριο Κώτση αρχές της χρονιάς σε ένα δείπνο που παρέθεσαν εκεί οι αγαπημένοι μας Ελένη και Γιώργος Δαλακούρας μαζί με την καθηγήτρια κόρη τους στο LSE Κατερίνα και το ζεύγος Καιρίδη.
To ιστορικό αυτό ρεστοράν με τους ευγενείς, ηλικιωμένους σεβιτόρους με τα παπιγιόν και τα νέα παιδιά στην είσοδο (πρέπει να απασχολεί 15 άτομα προσωπικό, όλοι τους προκομμένοι άνθρωποι του μόχθου) βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας αυτές τις ημέρες λόγω δύο δείπνων που παρέθεσε εκεί ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Δημόπουλος για την ονομαστική εορτή της συζύγου του. Ένα δείπνο Σάββατο και ένα Τρίτη.
Δείπνα μετά τα οποία βρέθηκαν στο νοσοκομείο με κορωνοϊό προσκεκλημένοι όπως ο εφοπλιστής Σίμος Παληός, ο ιδιοκτήτης της Βιοϊατρικής Ευάγγελος Σπανός, ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Γιώργος Χαντζηνικολάου, η σύζυγος του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα, οι διευθυντές της «Καθημερινής» και του «Βήματος» Αλέξης Παπαχελάς και Αντώνης Καρακούσης, αντίστοιχα, και άλλοι.
Ο κύριος Σωτήρης βρέθηκε στο πρώτο από τα δύο δείπνα, πρόσεξε τους πελάτες του, αλλά πολύ φοβάμαι ότι οι πελάτες του -δεν εννοώ τους συγκεκριμένους- δεν πρόσεξαν και δεν σεβάστηκαν τον κύριο Σωτήρη, ο οποίος νοσηλεύεται σήμερα με κορωνοϊό στην Παμμακάριστο. Εκτός κινδύνου, μαθαίνω. H κρίση, βλέπετε, αποκαλύπτει τους χαρακτήρες σε όλο τους το μεγαλείο. Φέρνει στην επιφάνεια τις καλύτερες και τις χειρότερες εκδοχές της ανθρώπινης ύπαρξης.
Κάποιος λαμπρός νέος της καλής κοινωνίας, από εκείνους οι οποίοι συνέχαιραν τις καλές μέρες τον κύριο Σωτήρη για το άψογο «αντρεκότ De Paris» και το δυσεύρετο παγωτό «Σικάγο», αποφάσισε να παίξει με τη φήμη της επιχείρησής του, με τις δουλειές 15 ανθρώπων του μόχθου και να σπείρει ένα απαράδεκτο sms στα smartphones του πλούτου για να ενημερώσει τα «boys» (φράση του) ότι «ο γέρος έχει κορωνοϊό» και πως «κόλλησε διακόσια άτομα» (τα μέτρησε… ο μπαγάσας). Είναι το «ευχαριστώ» προς τον κύριο Σωτήρη.
Όμως, απηχεί και μια γενικότερη αντίληψη: Για την όποια διάδοση του ιού φταίνε αποκλειστικώς οι αδύναμοι του συστήματος και οι οπισθοδρομικοί. Δεν φταίνε οι «γραμματιζούμενοι» ιατροί, που αψήφησαν τον κίνδυνο και δείπνησαν ανά δεκάδα δίπλα δίπλα. Δεν φταίει ο ισχυρός της ναυτιλίας -άλλο συμβάν αυτό-, που έκανε πάρτι στην οικία του εν μέσω κορωνοϊού και κόλλησαν «σελέμπριτις» και λοιποί. Δεν φταίει ο υιός του ισχυρού, που ταξίδεψε από το Λονδίνο για την Ικαρία. Για όλα φταίνε μόνο οι τελευταίες «τρύπες του ζουρνά». Οι ανόητοι, που πήγαν στις παραλίες, οι τρομαγμένοι, που πέρασαν τα διόδια με προορισμό τα χωριά τους, οι γριές, που πήγαν στις εκκλησίες και μεταλαμβάνουν, ο κύριος Σωτήρης, που -από ό,τι φαίνεται- «κόλλησε» από πελάτη του στο πρώτο από τα δύο δείπνα του πρυτάνεως. Αυτοί.
Δεν πάει έτσι. Αυτές οι οπτικές προσβάλλουν την παλαιά, καλή αστική τάξη της πατρίδας μας, που βάζει πλάτη με δωρεές αυτό τον καιρό στην Πολιτεία και, βεβαίως, προσβάλλει τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού, ο οποίος εφαρμόζει αγγόγγυστα τα μέτρα. Εκτός από τα σαλιγκάρια Βουργουνδίας που σερβίρει στους πελάτες του ο κύριος Κώτσης, υπάρχουν δυστυχώς και οι έρποντες σαλίγκαροι Εσπερίας. Ολίγα ανήθικα διδακτορικά.
Κάποια στιγμή, όταν λήξει η κρίση, οφείλεται μια συγγνώμη σε όλους τους κυρίους Σωτήρηδες αυτής της χώρας. Αντί να τους ζητείται και ο λόγος από τους ανευθύνους. Είναι το ελάχιστο, για να είμαστε εξηγημένοι.
gράφει ο Μανώλης Κοττάκης