Βαρβάρα: Ένα θρακιώτικο φολκλόρ superfood!
Χιλιάδες τόνοι σιταριού έχουν ξοδευτεί ανά τα χρόνια για να φτιαχτούν «βαρβάρες» σε όλη τη Θράκη και χιλιάδες τόνοι μελανιού για να περιγράψουν αυτό το γαστρονομικό ατού της περιοχής.
Η «βαρβάρα», μπορεί στη βάση της να είναι απλή -καθώς πρόκειται για βρασμένο σιτάρι- όμως μας έρχεται από τόσο μακριά που σίγουρα πια είναι βαριά σαν ιστορία. Κατά την επικρατέστερη εκδοχή η βαρβάρα, είναι κόλλυβο στη μνήμη της Αγίας Βαρβάρας και γι’ αυτό φτιάχνεται μόνο ανήμερα της γιορτής της και ξαναφτιάχνεται την παραμονή των Χριστουγέννων – δηλαδή είκοσι ημέρες μετά την ημερομηνία του θανάτου της.
Για κάποιους άλλους, η βρώση της βαρβάρας στις 4 Δεκεμβρίου είναι απλά ένα έθιμο, που «έτσι το βρήκαν και έτσι το συνεχίζουν», αλλά για όλους τους Θρακιώτες είναι απαραίτητη. Δεν υπάρχει θρακιώτικο σπίτι που να μην έχει βαρβάρα στις 4 Δεκεμβρίου και μάλιστα είναι δεδομένο ότι εκτός από τη ‘δική του’ θα έχει και μερικές ακόμη, αφού οι νοικοκυρές είθισται να ανταλλάσσουν τα παρασκευάσματά τους.
Χωρίς κανείς να μπορεί να πει με βεβαιότητα από πού μας ήρθε η βαρβάρα, αν μιλήσουμε με όρους 2018, πρόκειται για ένα φολκλόρ superfood. Όπως είπαμε, η βάση της βαρβάρας είναι το σιτάρι (που δεν συγκαταλέγεται στα superfoods, αλλά έχει πολλά χαρακτηριστικά του) σε συνδυασμό με σουσάμι το οποίο είναι μία υπέρ-τροφή. Στο σερβίρισμα της, η βαρβάρα συμπληρώνεται προαιρετικά με ζάχαρη, κανέλα, αποξηραμένα σύκα, σπόρους ροδιού, αλλά υποχρεωτικά με σταφίδες και ξηρούς καρπούς (συνήθως αμύγδαλα και καρύδια), που επίσης είναι superfoods.
Άρα λοιπόν το παραδοσιακό αυτό έδεσμα της Θράκης, στην μορφή με την οποία φτάνει στο πιάτο αποτελεί μία ενεργειακή «βόμβα» ή αλλιώς ενα superfood, που σημαίνει ότι η βρώση του ενισχύει τον οργανισμό με πολλά θρεπτικά συστατικά.
Ένα μυστικό για την παρασκευή νόστιμης βαρβάρας είναι μία πρέζα αλάτι στο βράσιμο του σιταριού, το οποίο πρέπει να βράσει μέχρι να «σκάσει» και αυτή η διαδικασία πρέπει να έχει γίνει την παραμονή της γιορτής.
Το «εθιμικό» περίβλημα της βαρβάρας βέβαια, δεν απαγορεύει τη βρώση της σε άλλες χρονικές περιόδους, αλλά όταν τρώγεται στην ώρα της, είναι… αλλιώς.