Τι μπορούν να αποκαλύψουν τα νύχια για την υγεία μας – «Καθρέφτης» για προβλήματα και παθήσεις

Τα νύχια είναι προέκταση του δέρματός μας. Είναι κατασκευασμένα από κερατίνη, μια εξαιρετικά σκληρή πρωτεΐνη που προστατεύει τα δάχτυλα των ποδιών και τις κορυφές των δακτύλων μας από τραύματα. Η επιδερμίδα προσφέρει επιπλέον προστασία ενεργώντας ως φύλακας του νυχιού, σταματώντας τα βακτήρια, τους μύκητες και άλλα παθογόνα.

Ενώ τα μάτια μπορεί να είναι τα παράθυρα στην ψυχή, για έναν γιατρό τα νύχια μπορεί να είναι τα παράθυρα στην υγεία μας, αναφέρει το BBC στο σχετικό δημοσίευμα. Οι γιατροί μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να διαγνώσουν κάθε είδους παθήσεις, από δερματολογικά προβλήματα μέχρι νεφρική νόσο ή ακόμα και αυτοάνοσες διαταραχές.

Σημάδι για κάτι σοβαρό

«Ένα από τα πρώτα πράγματα που έμαθα στην ιατρική σχολή ήταν να ψάξω για κάτι που ονομάζεται clubbing, όπου υπάρχει αυτή η απώλεια της γωνίας μεταξύ του νυχιού και του ίδιου του νυχιού», λέει ο Dan Baumgardt, γενικός γιατρός και λέκτορας νευροεπιστήμης και φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ.

Με το clubbing, οι κοιλοτητες των νυχιών μαλακώνουν και τα νύχια σχεδόν μοιάζουν να «επιπλέουν» αντί να είναι σταθερά κολλημένα στο δάχτυλο. Τα άκρα των δακτύλων φαίνονται επίσης μεγάλα ή διογκωμένα. «Προκαλεί ένα ασυνήθιστο είδος πρησμένης εμφάνισης στα δάχτυλα, όπου το δάχτυλο μοιάζει λίγο με τύμπανο», λέει

Είναι σημάδι εξαιρετικά χαμηλών επιπέδων οξυγόνου στο αίμα. Συσχετίζεται συχνότερα με καρκίνο του πνεύμονα, αλλά μπορεί επίσης να υποδηλώνει μόλυνση της επένδυσης των καρδιακών θαλάμων και των καρδιακών βαλβίδων, μεταξύ άλλων. Άλλες καταστάσεις όπου παρατηρείται περιλαμβάνουν κοιλιοκάκη, κίρρωση του ήπατος και πνευμονικές λοιμώξεις μεταξύ άλλων. Αν δειτε έναν ασθενή με clubbing, ο κανόνας είναι να του κάνεις μια ακτινογραφία επειγόντως, γιατί θα μπορούσε να είναι ένας υποκείμενος καρκίνος του πνεύμονα που θα μπορούσε να το εξηγήσει», λέει ο Baumgardt.

Οι λευκές κηλίδες στο νύχι – γνωστές ως λευκονυχία – συχνά αναφέρονται ως σημάδι ανεπάρκειας βιταμινών ή μετάλλων. Ωστόσο, τα στοιχεία που το υποστηρίζουν είναι μικτά. Σε μια μικρή μελέτη σε προπτυχιακούς φοιτητές, δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ αυτού του συμπτώματος και της πρόσληψης ψευδαργύρου ή ασβεστίου. Ωστόσο, σε μια αναφορά περίπτωσης ασθενούς με νόσο του Crohn που ανέπτυξε σοβαρή λευκονυχία στα νύχια του ενώ είχε έλλειψη σε σελήνιο, εξαφανίστηκε μετά την πρόσληψή του.

Γενικά, η λευκωνυχία είναι πιο πιθανό να είναι αποτέλεσμα τραύματος των νυχιών. Το να μαγκώσετε το δάχτυλό σας, να παγιδεύσετε το νύχι σας σε μια πόρτα, να κάνετε πολλά μανικιούρ ή να πέσει ένα βαρύ αντικείμενο στο πόδι σας μπορεί να προκαλέσει ένα τέτοιο σημάδι.

Ωστόσο, ο λευκός αποχρωματισμός στο νύχι θα μπορούσε να υποδηλώνει ένα υποκείμενο πρόβλημα υγείας. Για παράδειγμα, τα λευκά σημάδια μπορεί να είναι σημάδι δηλητηρίασης από βαρέα μέταλλα με μόλυβδο ή αρσενικό. Ο λευκός αποχρωματισμός του νυχιού θα μπορούσε να είναι σημάδι ψωρίασης, μιας χρόνιας δερματικής πάθησης που προκαλεί φλεγμονώδεις, φολιδωτές κηλίδες του δέρματος. Εάν ολόκληρο το νύχι γίνει λευκό, αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ανεπάρκεια πρωτεΐνης στην κυκλοφορία του αίματος, η οποία μπορεί να υποδεικνύει νεφρική νόσο, ηπατική νόσο ή διαβήτη.

«Αν οι άνθρωποι έχουν χαμηλά επίπεδα πρωτεΐνης στην κυκλοφορία του αίματός τους, [συχνά] κάνει ολόκληρο το νύχι να ασπρίσει», λέει ο Baumgardt. «Τείνουμε να το συσχετίζουμε με άτομα που έχουν ηπατική νόσο, άρα πράγματα όπως η κίρρωση του ήπατος, ίσως ως αποτέλεσμα αλκοολισμού».

Τα μπλε νύχια, από την άλλη πλευρά, είναι σημάδι ότι το σώμα μπορεί να έχει έλλειψη οξυγόνου. Θα μπορούσε να είναι σημάδι σοβαρής καρδιακής νόσου ή εμφυσήματος και είναι κάτι που πρέπει να ελέγξει κανείς σε γιατρό το συντομότερο δυνατό. Αυτό συμβαίνει επίσης αν δείτε σκούρες γραμμές κάτω από το νύχι, καθώς αν και αυτό μπορεί να προκληθεί από τραύμα, θα μπορούσε επίσης να είναι σημάδι υπογλώσσιου μελανώματος, ενός σπάνιου αλλά σοβαρού τύπου καρκίνου του δέρματος.

Η αιμορραγία κάτω από το νύχι – εάν δεν επουλωθεί – θα μπορούσε επίσης να υποδηλώνει κάτι πιο σοβαρό. «Μπορείτε να πάθετε αυτό που ονομάζουμε αιμορραγίες από θραύσματα, οι οποίες μοιάζουν με μικρές κόκκινες λωρίδες αίματος», λέει ο Baumgardt. «Αυτή η αιμορραγία μπορεί μερικές φορές να υποδηλώνει αγγειίτιδα, η οποία είναι μια φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων. Μία από τις κύριες υποκείμενες αιτίες μπορεί να είναι μια μόλυνση της καρδιακής βαλβίδας, η οποία προκαλεί αυτά τα περίεργα μικρά κόκκινα οιδήματα», λέει.

Προσβολή από μύκητα

Άλλες, πιο συχνές παθήσεις μπορούν επίσης να διαγνωστούν κοιτάζοντας τα νύχια. Κατά την εξέταση ενός ασθενούς, οι γιατροί συνήθως αναζητούν αλλαγές στο χρώμα, το πάχος και το σχήμα. Για παράδειγμα, σε ένα υγιές νύχι το κάτω μέρος του νυχιού πρέπει να είναι ροζ εκτός από τις λευκές άκρες. Άλλα χρώματα θα μπορούσαν να υποδηλώνουν μόλυνση του ίδιου του νυχιού ή μια υποκείμενη κατάσταση υγείας.

«Αν δείτε είτε λευκό είτε κίτρινο αποχρωματισμό στα δάχτυλα των ποδιών σας, ειδικά στα νύχια των ποδιών σας, αυτό είναι σημάδι μυκητιακής λοίμωξης», λέει η Χόλι Γουίλκινσον, λέκτορας στην επούλωση τραυμάτων στο Πανεπιστήμιο του Χαλ. Αν και σε πολλές χώρες, όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, μπορείτε να αγοράσετε τοπικά φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή για ήπιες μυκητιασικές λοιμώξεις των νυχιών, εάν το αφήσετε πολύ αργά, τότε μπορεί να γίνει πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί.

«Νομίζω ότι πολλές φορές, όταν οι άνθρωποι έχουν αποχρωματισμό στα νύχια, δεν συνειδητοποιούν ότι πρόκειται για λοίμωξη, οπότε μπορεί να φτάσει σε ένα σημείο που να γίνει πολύ κακό και μετά πρέπει να πάνε να δουν έναν ποδίατρο», λέει ο Wilkinson.

Εύθραυστα νύχια

Εν τω μεταξύ, το σχήμα του νυχιού μπορεί επίσης να αποκαλύψει υποκείμενα προβλήματα. Τα υγιή δάχτυλα των ποδιών και τα νύχια των χεριών πρέπει να είναι κυρτά, πράγμα που σημαίνει ότι καμπυλώνουν ελαφρώς προς τα έξω. Δεν πρέπει να περιέχουν βυθίσεις ή κρατήρες. Εάν συμβαίνει κάτι τέτοιο, μπορεί να είναι σημάδι ότι έχετε κοιλονυχία, μια κατάσταση όπου το νύχι καμπυλώνει προς τα μέσα και φαίνεται λεπτό και εύθραυστο.

Εάν κάποιο από τα νύχια σας μοιάζει με κουτάλι, αυτό θα μπορούσε να είναι σημάδι αναιμίας, όταν το σώμα δεν έχει αρκετά υγιή αιμοσφαίρια για να μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς. Η αναιμία μπορεί να προκληθεί από έλλειψη σιδήρου. Ωστόσο, μπορεί επίσης να είναι σημάδι κοιλιοκάκης, μεταξύ άλλων καταστάσεων.

Από την άλλη, κάποιες αλλαγές στο νύχι μπορεί να υποδηλώνουν διατροφικές ελλείψεις. Μερικοί άνθρωποι έχουν οριζόντιες ραβδώσεις, γνωστές ως γραμμές του Beau, που διατρέχουν οριζόντια κατά μήκος των νυχιών τους. Αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ανεπάρκεια όπως ανεπαρκής πρωτεΐνη. Ωστόσο, αυτό το χαρακτηριστικό θα μπορούσε επίσης να είναι σημάδι διαβήτη και περιφερικής αγγειακής νόσου –μια διαταραχή που περιλαμβάνει μειωμένη κυκλοφορία του αίματος σε ορισμένα μέρη του σώματος, συνήθως λόγω της συσσώρευσης λίπους και χοληστερόλης στις αρτηρίες– επομένως είναι σημαντικό να το ελέγξετε.

«Οι γραμμές του Beau μπορεί να υποδηλώνουν ανεπάρκεια ψευδαργύρου, ενώ τα εύθραυστα νύχια είναι σημάδι υποθυρεοειδισμού ή ανεπάρκειας βιταμίνης Β7», λέει η Mary Pearson, παιδίατρος που εργάζεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ουαλίας. «Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είμαστε πιο επιμελείς στην αναζήτηση αυτών, για παράδειγμα στη διαφύλαξη περιπτώσεων όπου ανησυχούμε για τη διατροφή ενός παιδιού ή όπου υποπτευόμαστε χρόνια νόσο», λέει.

Σε άλλες περιπτώσεις, οι αλλαγές στα νύχια μπορεί να οφείλονται σε παράγοντες του τρόπου ζωής και όχι σε προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα, το ξεφλούδισμα των νυχιών, γνωστό και ως ονυχοσχιζία, συμβαίνει όταν λεπτά στρώματα των νυχιών κυριολεκτικά διαχωρίζονται από την ελεύθερη άκρη του νυχιού και ξεφλουδίζουν. «Η Onychoschizia μπορεί να είναι αποτέλεσμα υπερβολικού πλυσίματος των χεριών, ξηρότητας νυχιών και χρήσης ακρυλικών και άλλων βερνικιών νυχιών», λέει ο Joshua Zeichner, καθηγητής δερματολογίας στο The Mount Sinai Hospital στη Νέα Υόρκη.

Ίσως αναρωτιέστε πώς τα νύχια μπορεί να είναι τόσο αποκαλυπτικά για την υποκείμενη υγεία ενός ατόμου. Ένας από τους κύριους λόγους είναι ότι προφανώς είναι ένα από τα λίγα μέρη του σώματος που είναι εμφανή.

«Τα νύχια είναι προεκτάσεις του δέρματος, αποτελεσματικά, και το δέρμα σας μπορεί να σας πει τόσα πολλά για το τι συμβαίνει στο σώμα σας», λέει ο Baumgardt. “Η πρώτη σου εντύπωση για έναν ασθενή ξεκινά συχνά από το κρεβάτι, οπότε τον κοιτάς παντού και ξεκινάς με τα νύχια του, κοιτάς στα μάτια και το στόμα του. Και αρχίζεις να κάνεις μια αξιολόγηση στο τέλος, προσπαθώντας να διακρίνεις διαγνωστικές εικόνες από εκείνο το σημείο νωρίς. Έτσι τα νύχια είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που βλέπουμε», λέει.

Ενώ τις περισσότερες φορές οι αλλαγές στο νύχι είναι αβλαβείς και οφείλονται απλώς σε τραυματισμό των νυχιών, εάν παρατηρήσετε ότι η αλλαγή στο σχήμα, το χρώμα ή την υφή είναι πιο μόνιμη, τότε θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε έναν γιατρό.

Το περιεχόμενο της στήλης του BBC βασίζεται μόνο για γενικές πληροφορίες και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως υποκατάστατο της ιατρικής συμβουλής του γιατρού σας ή οποιουδήποτε άλλου επαγγελματία υγείας. Το BBC δεν ευθύνεται ούτε φέρει ευθύνη για οποιαδήποτε διάγνωση γίνεται από χρήστη με βάση το περιεχόμενο αυτού του ιστότοπου.