Ο καφές ακριβαίνει, τα cafe πληθαίνουν – Πόσα νέα καταστήματα άνοιξαν
Περισσότερα από 70.000 τα σημεία πώλησης πανελλαδικά – Εξαγωγή κουλτούρας καφέ made in Greece ως την Ινδία
Το 2024 πανηγυρίστηκε – και από τον Πρωθυπουργό – ως μια «χρονιά-ορόσημο για το ελληνικό επιχειρείν». Και η αλήθεια είναι ότι πέρυσι άνοιξαν τρεις νέες επιχειρήσεις για κάθε μία που έβαλε λουκέτο, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), είχαμε πάνω από 64.000 ανοίγματα (+11% από το 2023) έναντι σχεδόν 23.000 κλεισιμάτων.
Βέβαια η διαπίστωση ότι πάνω από το 10% των επιχειρήσεων που έκαναν έναρξη πέρυσι δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών εστίασης και κυρίως στον κλάδο της καφεστίασης «κλέβει» τη χαρά όσων θεωρούν ότι το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας αλλάζει. Πολύ περισσότερο όταν η μεταποίηση (2.614 εγγραφές έναντι 1.409 διαγραφών το 2024) αντιστοιχεί μόλις στο 4% του συνόλου.
Ισόβιος έρωτας
Γιατί όμως ο καφές είναι τόσο συναρπαστικός για τους εν δυνάμει μικρο-επιχειρηματίες την ώρα που η αγορά της λιανικής βρίσκεται στα όρια του κορεσμού;
Η προφανής απάντηση για τη λεγόμενη «επιχειρηματικότητα ανάγκης» σε συνδυασμό με το χαμηλό κόστος αρχικής επένδυσης είναι η μία όψη του νομίσματος και σε αρκετές περιπτώσεις θνησιγενών εγχειρημάτων και η μοναδική. Ωστόσο ο ισόβιος έρωτας των Ελλήνων με τον καφέ, που όχι μόνο πέρασε με επιτυχία τη δοκιμασία τόσων κρίσεων, αλλά συνεχίζει να δυναμώνει, αποτυπώνει και την αναπτυξιακή δυναμική του αγαπημένου ροφήματος.
Στελέχη της εγχώριας αγοράς καφέ εκτιμούν ότι αυτή τη στιγμή τα σημεία παρασκευής και πώλησης καφέ – φούρνοι, καφετέριες, convenience stores, all day bars, καντίνες, εστιατόρια, ξενοδοχεία – ξεπερνούν τις 70.000 πανελλαδικά, με την επιτόπια κατανάλωση να φθάνει τους 16.400 τόνους καφέ από τους συνολικά 41.000 τόνους που ήπιαμε πέρυσι (+1,6% σε σχέση με το 2023).
Και κολοσσοί
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αγορά του καφέ εκτός σπιτιού έχει προσελκύσει πέρα από τους παραδοσιακούς παίκτες και κολοσσούς, όπως η Coca-Cola HBC, αφού παρά το ζόρι των καταναλωτών, λόγω γενικευμένης ακρίβειας, διαβλέπουν ότι η ζήτηση δεν θα υποχωρήσει.
«Η κατηγορία του καφέ στην αγορά HoReCa (εστιατόρια, ξενοδοχεία, καφετέριες) είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική, παράλληλα όμως και ιδιαίτερα ελκυστική καθώς αναπτύσσεται σταθερά τα τελευταία χρόνια, με εκτίμηση επιπλέον ανάπτυξης για το 2025-2026» επισημαίνεται από πηγές της εταιρείας στο «Βήμα».
Σε ό,τι αφορά τους παράγοντες που οδηγούν αυτή την ανάπτυξη, η εταιρεία αναφέρει τη συνεχή εξέλιξη και καινοτομία στα προϊόντα καφέ ώστε να ανταποκρίνονται διαρκώς στις εξελισσόμενες καταναλωτικές προτιμήσεις, την αύξηση του τουρισμού αλλά και την προτίμηση των καταναλωτών για υψηλότερης ποιότητας καφέ σε επαγγελματικούς χώρους.
Οι πωλήσεις
Σύμφωνα με την εταιρεία, οι πωλήσεις της στην κατηγορία του καφέ στο HoReCa αυξήθηκαν 30% σε όγκο και αντίστοιχα σε αξία το 2024 σε σχέση με το 2023, ενώ ο αριθμός των σημείων που διατίθενται τα σήματα Costa Coffee και Caffè Vergnano (η premium μάρκα καφέ που διαθέτει η Coca-Cola HBC) πέρυσι διπλασιάστηκαν.
Την ίδια ώρα, στον καφέ επενδύει και ο όμιλος Motor Oil στο πλαίσιο της στρατηγικής ανάπτυξής του στη μικρή λιανική, ακολουθώντας την παγκόσμια τάση των ενεργειακών ομίλων προς νέους κλάδους. Ετσι μετά την εξαγορά της αλυσίδας Twenty 4 Shopen από τον όμιλο Ισηγόνη, επίσης μέσω της Core Innovations, θυγατρικής του ομίλου στον τομέα της λιανικής, προχώρησε στην εξαγορά της εταιρείας specialty καφέ Taresso Artisan Coffee Roasters, πετυχαίνοντας καθετοποίηση του coffee business και αποκτώντας τεχνογνωσία στο σύνολο της αλυσίδας αξίας του καφέ.
Η εταιρεία λειτουργεί μια σύγχρονη μονάδα παραγωγής στην Κόρινθο, ενώ διαθέτει γραφεία και αποθήκες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, καθώς και σημαντικό δίκτυο συνεργατών στην Ελλάδα.
Ανατιμήσεις
Πάντως ο έρωτας των Ελλήνων για τον καφέ θα ξαναδοκιμαστεί, αφού τις επόμενες ημέρες θα αρχίσουν να περνούν σταδιακά στα ράφια των σουπερμάρκετ ανατιμήσεις 15%-30%, ενώ αντίστοιχες ανατιμήσεις εκτιμάται πως θα γίνουν και στην εστίαση, τόσο για τον σερβιρισμένο καφέ όσο και για τις υπηρεσίες take away.
Ο λόγος, όπως λέει στο «Βήμα» ο κ. Τάσος Γιάγκογλου, πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Καφέ, είναι το ράλι στις τιμές του πράσινου ανεπεξέργαστου καφέ των ποικιλιών Arabica και Robusta, οι οποίες έφτασαν να διαπραγματεύονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 ετών στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και του Λονδίνου αντίστοιχα.
«Μέσα σε έναν χρόνο (από τον Ιανουάριο του 2024 μέχρι τον φετινό Ιανουάριο) η χονδρική τιμή της ποικιλίας Arabica έχει αυξηθεί κατά 85%, ενώ η Robusta πωλείται ακριβότερα κατά 75%» σημειώνει ο κ. Γιάγκογλου, προσθέτοντας ότι εάν δεν υπήρχε ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης Καφέ θα ήταν πιο ευέλικτη η αγορά με δυνατότητα απορρόφησης μεγαλύτερου μέρους των ανατιμήσεων.
Μετακύλιση
Ας σημειωθεί ότι οι περισσότερες εταιρείες επεξεργασίας και εμπορίας καφέ έως σήμερα διατηρούσαν στοκ πρώτης ύλης σε χαμηλότερες τιμές, έχοντας έτσι τη δυνατότητα να απορροφούν μεγάλο μέρος των αυξήσεων. Ωστόσο, καθώς τα αποθέματα εξαντλούνται, η μετακύλιση των ανατιμήσεων είναι αναπόφευκτη.
Η μείωση της παραγωγής καφέ σε Βραζιλία και Βιετνάμ λόγω της ξηρασίας που έχει επιφέρει η κλιματική κρίση, τα κερδοσκοπικά παιχνίδια που γίνονται στην εφοδιαστική αλυσίδα και η αύξηση της κατανάλωσης καφέ σε χώρες όπως η Κίνα, που αν και στο παρελθόν δεν είχαν σχέση με το εν λόγω ρόφημα, πλέον υιοθετώντας τα δυτικά πρότυπα αλλάζουν στάση, είναι οι λόγοι που πιέζουν τη ζήτηση και τις τιμές προς τα πάνω στην παγκόσμια αγορά.
Εξαγωγή κουλτούρας
Η ανάπτυξη του εγχώριου κλάδου της καφεστίασης είναι τέτοια που οι καθιερωμένες αλυσίδες εξάγουν κουλτούρα καφέ made in Greece από την Αγγλία και το Κατάρ μέχρι την Τουρκία, την Αίγυπτο, το Μαρόκο και την Ινδία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο μεγάλες ελληνικές αλυσίδες καφέ, η Mikel Coffee και η Coffee Island, εισέρχονται δυναμικά στη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά της Ινδίας. Ηδη το πρώτο κατάστημα Coffee Island άνοιξε πριν από λίγες μέρες στην πόλη Γκουργκάον, ενώ το πρώτο κατάστημα Mikel αναμένεται τους επόμενους μήνες στο Νέο Δελχί και στόχος είναι να δημιουργηθούν άλλα δύο μέχρι το τέλος του 2025 και επιπλέον πέντε το 2026.
