Οι Βλάχοι ανταμώνουν και ξεφαντώνουν τον Δεκαπενταύγουστο σε όλο τον Ασπροπόταμο
Όλοι οι δρόμοι του βλαχόφωνου Ελληνισμού οδηγούν τούτες τις μέρες στα ορεινά χωριά της Πίνδου και συγκεκριμένα σε αυτά του δήμου Καλαμπάκας και του δήμου Πύλης όπου κάθε χρόνο η γιορτή της Παναγίας τιμάται, όχι μόνο με θρησκευτικές εκδηλώσεις, αλλά και με μουσικοχορευτικές.
Τα πανηγύρια παλαιότερα ήταν για τους κατοίκους των χωριών το μοναδικό διέξοδο στη διασκέδαση. Σήμερα παρότι έχουν αλλάξει οι καιροί, τα πανηγύρια συνεχίζουν να αναβιώνουν σε πολλά βλαχοχώρια και γίνονται πόλος έλξης πολλών επισκεπτών. Είναι εθιμικό δίκαιο για τους βλάχους, οι διακοπές τους τον Δεκαπενταύγουστο να συνδυάζονται αποκλειστικά με την παραμονή τους στα αγαπημένα τους χωριά. Οι Κοινότητες των χωριών αυτών προγραμματίζουν πολλές εκδηλώσεις, στις οποίες κυριαρχεί το κλαρίνο και η διασκέδαση μέχρι το πρωί σε πλατείες και καφενεία.
Κι όπως αναφέρουν οι λαογράφοι «τα παραδοσιακά πανηγύρια αποτελούν μέσο έκφρασης του λαϊκού πολιτισμού και της κοινωνικής συνοχής. Τα πανηγύρια έχουν μια ιστορία και σε όλη τη διαχρονική τους πορεία, συνδύαζαν πάντα πολλά πράγματα, όπως το θρησκευτικό στοιχείο με τα στοιχεία της διασκέδασης, της κοινωνικής συνοχής και της οικονομίας, με την έννοια της εμποροπανήγυρης. Μα κυρίως αποτελούν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία φίλοι, συγγενείς, συγχωριανοί που κατοικούν σε διάφορα σημεία της επικράτειας να ανταμώσουν, να διασκεδάσουν μαζί, να θυμηθούν και να τιμήσουν τις ρίζες τους».
Στα νησιά, στα βουνά και στις άλλες περιοχές της Ελλάδας, από τα μικρότερα χωριά μέχρι τις μεγάλες πόλεις, οι θρησκευτικές εκδηλώσεις για την Κοίμηση της Θεοτόκου συνδυάζονται με πολιτιστικές εκδηλώσεις. Αυτές είναι πιο οργανωμένες από τις Κοινότητες των χωριών και τους κατά τόπους πολιτιστικούς και μορφωτικούς συλλόγους.
Οι προτάσεις είναι πολλές και η φιλοξενία δεδομένη για τα Βλαχοχώρια της Πίνδου,με το Γαρδίκι να έχει την τιμητική του όπως και τα υπόλοιπα χωριά του δασικού συμπλέγματος Ασπροποτάμου Καλλιρρόη και Κατάφυτο αλλά και στο Ματονέρι Καλαμπάκας.
