Αντιηλιακή προστασία & φίλτρα
Αντηλιακά προϊόντα και φίλτρα
Γράφει ο Βασίλης Τσιούτσιας ,Φαρμακοποιός
e-mail:tsioutsiasb@yahoo.gr
Το ανθρώπινο δέρμα και ο οργανισμός μας έχουν αναπτύξει εσωτερικούς μηχανισμούς προκειμένου να έχουμε επαρκή προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία όπως:
- Μελανογένεση
- Υπερκερατινοποίηση
- Δράση ειδικών ενζύμων
- Έκκριση της πρωτεΐνης ρ53
- Μηχανισμοί αυτοεπιδιόρθωσης
Βασική προϋπόθεση η έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία να είναι περιορισμένη και να αυξάνεται βαθμιαία.
Μετά από την επιδείνωση όμως των περιβαλλοντικών συνθηκών (μείωση της συγκέντρωσης του όζοντος), θα θεωρούσαμε επιτακτική την ανάγκη χρήσης αντηλιακών προϊόντων και μάλιστα με δείκτες τέτοιους που να ανταποκρίνονται στον φωτότυπο και τις ιδιαίτερες ανάγκες και δραστηριότητες του καθενός μας.
Τα αντηλιακά προϊόντα περιέχουν ειδικούς αντηλιακούς ή ,ακόμα καλύτερα, φωτοπροστατευτικούς παράγοντες που είναι γνωστοί ως φίλτρα. Τα φίλτρα διακρίνονται σε φυσικές ή ανόργανες ουσίες ορυκτής προέλευσης που ουσιαστικά αποτελούν τη μεγάλη οικογένεια των φυσικών φίλτρων. Τα φυσικά φίλτρα αντανακλούν την προσπίπτουσα ακτινοβολία και βέβαια δεν τη φιλτράρουν.
Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι τα περισσότερα παρασκευάζονται εργαστηριακά και δεν προέρχονται αποκλειστικά από τη φύση.
Τέτοιες ουσίες είναι το διοξείδιο του Τιτανίου (TiO2), το οξείδιο του ψευδαργύρου (ZnO) και άλλα. Όπως είναι φυσικό ,τα φίλτρα αυτά έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Στα πλεονεκτήματα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την ικανότητα τους να προστατευτούν από την UV ακτινοβολία και ειδικά την UVB ακτινοβολία.
Ο ρόλος τους όμως, όσον αφορά στην προστασία από της ιδιαίτερα επικίνδυνη UVA, είναι περιορισμένος. Τα προϊόντα που περιέχουν φυσικά φίλτρα δεν είναι και κοσμητολογικώς αποδεκτά, λόγω του αδιαφανούς στρώματος που διαλυτότητας που εμφανίζουν στο νερό, λόγω του αδιαφανούς στρώματος που δημιουργούν και γενικά λόγω της υφής που έχουν.
Η άλλη μεγάλη κατηγορία αντηλιακών- φωτοπροστατευτικών παραγόντων είναι τα χημικά φίλτρα, οργανικές δηλαδή ουσίες που έχουν την ικανότητα να απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία πριν αυτή καταφέρει να δημιουργήσει βλάβες στην επιδερμίδα και το δέρμα. Θεωρείται δεδομένο ότι τα χημικά φίλτρα τηρούν τις εξής προϋποθέσεις:
- Απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία και καλύπτουν όλο το φάσμα τόσο της UVB όσο και της UVA ακτινοβολίας .
- Δεν έχουν τοξική δράση
- Είναι φωτοσταθερά
- Είναι μεγαλομοριακές ουσίες
- Έχουν ελεγχθεί για την πιθανότητα εμφάνισης αλλεργικής αντίδρασης .
Ουσίες που πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις είναι οι εξής:
Το Parsol 1789, το Οκτοκρυλένιο, το MexorylSX και βέβαια το MexorylXL.
Το MexorylXL αποτελεί και σημείο αναφοράς 15ετούς εργαστηριακής έρευνας.
Συμπερασματικά θα τονίζαμε ότι ολοκληρωμένη και ασφαλή προστασία επιτυγχάνεται από αντηλιακά προϊόντα που περιέχουν τόσο φυσικά όσο και χημικά φίλτρα. Τα προϊόντα που ακολουθούν τις σύγχρονες επιστημονικές τάσεις περιέχουν συνδυασμό και από τα δύο είδη φίλτρων, ώστε να εξασφαλίζεται η απόλυτη προστασία από την UVB, αλλά και την UVA ακτινοβολία.
Τα αντηλιακά φίλτρα που περιέχονται σε ένα προϊόν θα καθορίσουν και τον προστατευτικό ρόλο του στην ηλιακή ακτινοβολία. Η δε ικανότητα φωτοπροστασίας ενός αντηλιακού υπολογίζεται με το προσδιορισμό του Δείκτη Ηλιακής Προστασίας ή SFP (SunProtectionFactor) ή IP (IndicedeProtection), ανάλογα με τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε.
Αυτός είναι το πηλίκο του ποσού της ελάχιστης ενέργειας από UVB ακτινοβολία που αρκεί για να προκαλέσει το ελάχιστο ερύθημα στο προστατευμένο δέρμα από το συγκεκριμένο αντηλιακό προς το ποσό της ενέργειας που προκαλεί το αυτό αποτέλεσμα, οι ενδείξεις στη μεγάλη αυτή κατηγορία των αντηλιακών προϊόντων ποικίλλουν τόσο για την UVB ακτινοβολία (SFP) όσο και για την UVA (μέθοδος IPD και PPD)
Ο δείκτης SFP ακολουθείται από όλες σχεδόν τις μεγάλες εταιρείες σήμερα. Οι διαφοροποιήσεις ξεκινούν από τον υπολογισμό του δείκτη UVA. Η πλέον ενδεδειγμένη διαδικασία είναι αυτή που ακολουθεί τη μέθοδο PPD, που αντιπροσωπεύει τον υπολογισμό του δείκτη προστασίας 2 ώρες μετά τη εφαρμογή αντηλιακού σε συγκεκριμένη ποσότητα 2 γρ/cm2 επιφάνειας σώματος. Πρόσφατα και μετά από τις ρυθμίσεις- οδηγίες από την COLIPA( Ευρωπαϊκός Οργανισμός) ο βαθμός προστασίας από την UVA ακτινοβολία ορίζεται με την ένδειξη ULTRA, που εγγυάται μια σχέση τουλάχιστον 1 προς 3. Δηλαδή ένα αντηλιακό που έχει δείκτη προστασίας spf 60 για την UVB και αναγράφει την ένδειξη ultra θα έχει δείκτη προστασίας για UVA ακτινοβολία τουλάχιστον 20.
Οι νέες αυτές ρυθμίσεις θα ακολουθηθούν από τις περισσότερες εταιρείες το αργότερο ως το 2006.
Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται και καλύτερη επικοινωνία με τους καταναλωτές ,καθώς δεν ‘’βομβαρδίζονται’’ από πολλούς και ακατανόητους πολλές φορές δείκτες.
Τέλος , θα ήθελα να αναφέρω ότι πολύ σημαντικό ρόλο στην επιλογή ενός από τον δείκτη προστασίας και η ικανότητα κάλυψης που αυτό μας παρέχει.
Πολλές φορές ένα αντηλιακό εμφανίζει ατέλειες στην κάλυψη.
Ατελής κάλυψη σημαίνει ταυτόχρονα υψηλό κίνδυνο για πρόκληση βλαβών στο δέρμα μας από την ηλιακή ακτινοβολία, πολλές φορές μη αναστρέψιμος.
